نورپردازی در باغ‌ها و بوستان‌ها

بسته به موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی و فرهنگ مردم در هر دوره از تاریخ، بوستان‌ها و باغ‌ها به سبک‌های گوناگون ساخته شده است. همزمان با احداث باغ‌های خصوصی و عمومی مسأله‌ی روشنایی این گونه اماکن به هنگام تاریکی مطرح بوده است. در ایران که بنا بر اسناد علمی و تاریخی سابقه‌ی پردیس سازی به قرن چهارم میلادی بر می‌گردد، تأمین روشنایی باغ‌های ایرانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است. به طوری‌که برای روشن کردن بخش‌های مختلف باغ به ویژه اطراف استخر یا حوض مرکزی از انواع چراغ‌های روشنایی دستی،‌ قندیل‌های نوری و فانوس‌ها با طرح و نقوش تزئینی مختلف که معرف ذوق و سلیقه‌ی هنرمند ایرانی بوده، استفاده می‌شد و بر شکوه و زیبایی باغ‌ها در هنگام شب می‌افزود. امروزه، نورپردازی فضاهای شهری، اعم از بوستان‌ها و فضای سبز، خیابان‌ها و میادین در کشورهای پیشرفته به صورت یک ضرورت جهت آرامش روان شهروندان مطرح است. نورپردازی در بوستان‌ها دو کارکرد عمده زیبایی بخشی و تأمین امنیت دارد در حالی‌که نگاهی گذرا به وضعیت کنونی بوستان‌های شهری نشان می‌دهد که این بوستان‌ها، به عنوان یکی از مهمترین فضاهای تفریحی بیشتر فاقد نورپردازی تخصصی‌اند و در نتیجه این فضاها در شب به مکانی برای توسعه آسیب‌های اجتماعی تبدیل می‌شوند و فضایی امن برای گذراندن فراغت نیستند. در باغ‌ها و بوستان‌ها نورپردازی حجم‌های توده‌ای از قبیل بته زار و گیاهان می‌توانند در برقراری ویژگی‌های بصری- عمومی تأثیر بگذارند و دسترسی بهتر به این گونه فضاها و تسلط بر آنها و همچنین بر وضوح پوشش‌های گیاهی می‌تواند مؤثر باشد. باید توجه داشت که گل، چمن، درخت و گیاهان مختلف به رنگ‌های گوناگون خودنمایی می‌کنند و هر کدام از آنها در روشنایی به ویژه جلوه دارند بنابراین باید برای روشن کردن آنها از روش‌های متفاوتی استفاده کرد. بسیاری از گیاهان که در طول روز با نور طبیعی قابل توجه نیستند وقتی در زمینه‌ی تاریک نورپردازی شوند منظره‌ی جالبی ایجاد می‌کنند. درختان به عنوان اعضای اصلی و حاکم بر فضای سبز هستند، لذا می‌توانند به عنوان عناصر نوری عظیم مورد استفاده قرار گیرند و به عنوان سطوحی در جهت ایجاد مفهوم بعد، مطرح شوند.