باغ خلیج فارس

گه گاهي به ياد دوران دانشجويي اينجا نفسي مي كشم و با خواندن دوباره مطالب و نظرات، دفترخاطرات رو ورق مي زنم

 یکی از زیبایی های دین مبین اسلام کامل بودن آن است. به تعبیر دیگر در این دین هیچ چیز ارزشمندی نادیده گرفته نشده و از قلم نیفتاده و بر هر چیز به میزان اهمیت آن مورد امر یا نهی قرار گرفته است.

یکی از این ارزشمندی ها و از جمله نعمتهای الهی که در قرآن کریم بسیار بر آن تأکید شده است، درخت است. گرچه در نظر نخست، درخت موضوع قابل توجه و دقت نظری نیست تا یک دین جاویدان در عصر جاهلیت بر اهمیت آن تاکید ورزد اما دقت فزون تر نشان از آنست که این نعمت الهی يكي از زيباترين مظاهر خلقت و جلوه اي از تجليات آفريدگار عالم است. درخت از گرانبهاترين آفريده هاي خداوند دانا براي انسان است و به دليل نقش حياتي كه در زندگي تمامي موجودات زنده به خصوص انسانها دارا مي باشد در اسلام مورد توجه خاص قرار گرفته است.     
    درخت نماد آباداني و شاخص سبزي و خرمي و مظهر زندگي و باعث تلطيف هوا و موجب آسايش و رفاه انسان، و صفا و پاكي طبيعت مي باشد. به همین خاطر يكي از مواهب و نعمت هاي خداوند در آخرت و يكي از ويژگي هاي بهشت و رضوان حق تعالي كه در آيات كريمه و روايات شريفه بارها به آن اشاره شده است، درخت می باشد: وَ بَشِّرِ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ كُلَّما رُزِقُوا مِنْها مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقاً قالُوا هذَا الَّذي رُزِقْنا مِنْ قَبْلُ وَ أُتُوا بِهِ مُتَشابِهاً وَ لَهُمْ فيها أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَ هُمْ فيها خالِدُونَ؛[1] به كسانى كه ايمان آورده، و كارهاى شايسته انجام داده‏اند، بشارت ده كه باغهايى از بهشت براى آنهاست كه نهرها از زير درختانش جاريست. هر زمان كه ميوه‏اى از آن، به آنان داده شود، مى‏گويند: «اين همان است كه قبلا به ما روزى داده شده بود. (ولى اينها چقدر از آنها بهتر و عاليتر است.)» و ميوه‏هايى كه براى آنها آورده مى‏شود، همه (از نظر خوبى و زيبايى) يكسانند. و براى آنان همسرانى پاك و پاكيزه است، و جاودانه در آن خواهند بود.

تاثیر درختان بر جسم و جان

گیاهان و درختان سهمی بسزا و نقشی بسیار مهم در زندگی بشر دارند. تلطیف هوا، تعادل دمای محیط، حفاظت از خاک و تامین بخشی از مواد غذایی مورد نیاز انسان اندکی از سودمندی های فراوان آنها است. اسلام مردمان را به تماشای گیاهان سرسبز و نگاه به مناظر جذاب آنها دعوت کرده است. چنانکه در فرموده های معصومین : از تاثیر مثبت گیاهان بر جسم و جان آدمی آثاری بسیاری به ما رسیده است.

امام صادق7به مفضل می فرماید:... مَعَ مَا فِي النَّبَاتِ مِنَ التَّلَذُّذِ بِحُسْنِ مَنْظَرِهِ وَ نَضَارَتِهِ الَّتِي لَا يُعَدُّ لَهَا شَيْ‏ءٌ مِنْ مَنَاظِرِ الْعَالَمِ وَ مَلَاهِيهِ؛[2] نگریستن به گل های رنگارنگ و درختان سرسبز و خرم، چنان لذتی به آدمی می بخشد که هیچ لذتی را با آن برابر نمی توان کرد.

از امام کاظم 7 نیز نقل شده است که فرمود: ثَلَاثٌ يَجْلِينَ الْبَصَرَ النَّظَرُ إِلَى الْخُضْرَةِ وَ النَّظَرُ إِلَى الْمَاءِ الْجَارِي وَ النَّظَرُ إِلَى الْوَجْهِ الْحَسَنِ؛[3] سه چیز، چشم را جلا می بخشد [و بر روشنایی آن می افزاید] نگریستن به گیاهان خرم و سرسبز، و نگاه به آب جاری و نظاره کردن صورت خوش سیما.  

از مرور روایات چنین نتیجه می گیریم که هرگاه آدمی، به تماشای خرمی گیاهان و درختان سرسبز را می نشیند، غرق در سرور و لذت می شود؛ روان وی آرام می گیرد و جانش به تازگی و طراوت می گراید. تماشای آنها لذت بخش و شادی آفرین است و با یکدیگر لذت ها رقابتی پیروزمندانه می کند.[4]

گرچه عنایت ویژه رسول مکرم اسلام 9 به درخت و سفارش به کاشت، نگهداری و منع از قطع درختان مربوط به 14قرن پیش است اما امروزه محققین به راز تاکید اسلام پی برده اند و تمامی فرموده های رسول خدا 9 را تایید می کنند که دلیل دیگر بر وحیانی بودن این دین و مهر بطلانی بر عقیده کسانی است که این دین را ساخته و پرداخته بشر می دانند.

محققین درخت را دارای فواید بی شماری از نظر سلامت فردی، اجتماعی[زیست محیطی] و... می دانند. به گفته محققین تاثيرات فيزيولوژيکي درختان در محيط هاي شهري بسيار حائز اهميت مي باشد. درختان در سلامتي و آسايش ساکنان شهرها سهم بزرگي دارند، زيرا با جذب گازهاي سمي از جمله گازكربنيك[5] و ساخت اكسيژن - كه يكي از اساسي ترين نيازهاي حيات انسان و حيوان است - ، باعث دوام حيات انسان و حیوان مي شوند. درختان موجب بازگشت آب به چرخه طبيعت مي شوند، کيفيت خاک را بهبود مي بخشند و قابليت جذب مقادير زيادي گرد و غبار از اتمسفر را دارا می باشند. آنان معتقدند درختان هميشه سبز قادرند گرد و غبار و ساير آلودگي هاي موجود در هوا را بر روي سطح برگ خود جذب کنند. شستشوي اين مواد در اثر بارندگي به همراه خار و خاشاک و برگ درختان در فصل پاییز موجب افزايش حاصلخيزي خاک در دراز مدت مي شود.[6] طبق بررسی های دانشمندان روسیه برخی درختان از خود موادی در هوا پخش می کنند که باعث از بین رفتن بسیاری از باکتری ها و قارچ های سلولی و برخی از حشرات مضر می شود.[7] افزون بر آنچه گفته شد ميوه بسياري از درختان مورد استفاده انسان و حيوانات است، به طوري که مي تواند در سلامت تغذيه انسان و تامين ويتامين هاي مورد نياز آدمي تاثير به سزايي داشته باشد. در فوايد گياه و گياه خواري در متون دستورات ديني و طبي توصيه هاي زيادي شده و امروزه ثابت شده است که انسان اوليه از ميوه درختان گذران زندگي مي کرده و بنابر نص قرآن کريم زمانی که خداوند، حضرت آدم 7 را آفريد به او فرمان داد به جز ميوه ممنوعه، از هر نوع ميوه اي که مي خواهد بخورد. از این دستور الهی اين نکته بدست می آید که ميوه درختان به تنهایی می تواند رفع گرسنگي نماید.

 شاهد گفتار این گونه محققین، آیات 22-26 سوره مریم است که خداوند متعال، غذاى حضرت مريم را به هنگام تولد نوزاد، رطب قرار داد، مفسران چنين استفاده كرده‏اند كه يكى از بهترين غذاها براى زنان بعد از وضع حمل، رطب (خرماى تازه) مى‏باشد.

دانشمندان غذاشناس مى‏گويند: قند فراوانى كه در خرما وجود دارد از سالمترين قندها است كه حتى در بسيارى از موارد، مبتلايان به بيمارى قند نيز مى‏توانند از آن استفاده كنند. همين دانشمندان مى‏گويند: در خرما 13 ماده حياتى و پنج نوع ويتامين را كشف كرده‏اند كه مجموع آنها خرما را به صورت يك منبع غذايى غنى در آورده است‏.[8]

 اهمیت کاشت درخت

چنانکه گذشت وجود درخت برای انسانهای نخستین و پس از آن و به خصوص قرن اخیر که زندگی ماشینی، آلودگی های بسیاری را به همراه دارد، اهمیت فوق العاده داشته و روز به روز افزایش می یابد. با توجه به این نیاز، از ابتدای اسلام، بزرگان دین بر کاشت درخت سفارش شده و فضیلت بسیاری برای آن بیان داشته اند. در اهميت درخت و درختكاري همين بس كه از رسول خدا 9  نقل است كه فرمود: إِنْ قَامَتِ السَّاعَةُ وَ فِي يَدِ أَحَدِكُمُ الْفَسِيلَةُ فَإِنِ اسْتَطَاعَ أَنْ لَا تَقُومَ السَّاعَةُ حَتَّى يَغْرِسَهَا فَلْيَغْرِسْهَا؛[9] اگر قيامت بر پا شد و در دست يكى از شما نهالى بود، اگر  كمى پيش از قيامت توانست آن را بكارد، بايد بكارد.

اين روایت نشانگر تاكيد و توصيه اولياء عظيم الشان اسلام: به اهميت درخت و درختكاري است. گرچه متأسفانه با پيشرفت تكنولوژي، علي رغم اهميت و نقش عظيمي كه در زندگي انسان و حيوان و طبيعت دارد، تخريب جنگل‌ها و نابودي درختان رو به افزايش است، اما جاي خوشبختي است كه بشر امروز به اين عمل زشت خود اذعان و اقرار دارد و سازمان‌هايي را براي حفظ و حراست و گسترش پارك ها و ازدياد درختان به وجود آورده است. امیر المومنین7 در نامه خود به مالک اشتر می فرماید: وَ لْيَكُنْ نَظَرُكَ فِي عِمَارَةِ الْأَرْضِ أَبْلَغَ مِنْ نَظَرِكَ فِي اسْتِجْلَابِ الْخَرَاجِ لِأَنَّ ذَلِكَ لَا يُدْرَكُ إِلَّا بِالْعِمَارَة؛[10] باید تلاش تو در آبادانی زمین بیشتر از جمع آوری خراج و مالیات باشد [چرا] که خراج جز با آبادانی فراهم نمی گردد.

اما باید دانست که از دیدگاه اسلام گسترش درختان و حفظ و حراست آنها نه تنها بر عهده نهادهای مسئول، بلکه وظیفه ای است که بر عهده فرد فرد جامعه اسلامی نهاده شده است و هیچ کس حق آسیب رسانی به آن را ندارد. در میان سخنان معصومان: درباره کاشت درخت به توصیه هایی بر می خوریم که قابل دقت و درخور توجه است:

1.      درخت دارای محصول

گرچه درخت سبز به خودی خود دارای فواید بسیار می باشد اما بزرگان دین بر کاشت درخت دارای محصول تاکید بیشتری نموده اند. در اکثر آیات و روایات نیز از درختانی سخن به میان آمده است که دارای میوه می باشند. چنانکه در قرآن از درختان انار، خرما،[11] انگور،[12] زیتون،[13] و... سخن بمیان آمده است.

رسول خدا9 می فرماید: مَنْ غَرْسَ غَرْساً فَأَثْمَرَ أَعْطَاهُ اللَّهُ مِنَ الْأَجْرِ قَدْرَ مَا يَخْرُجُ مِنَ الثَّمَرَةِ؛[14] هر كس درختى بنشاند و به ثمر بنشيند، خدا به اندازه‏اى كه ميوه از آن فراهم آيد به او پاداش مى‏دهد.

نقل است که روزی انوشیروان از روستایی عبور می کرد. پیرمردی را دید که نهال گردو می نشاند. انوشیروان گفت: ای پیر زمانه! درخت نشاندن تو گذشته؛ زیرا تو پیرمرد ناتوانی و درخت گردو دیر بار می دهد. پیرمرد گفت:        

کسانی که پیش از ما بودند، درخت نشاندند، ما خوردیم، ما هم می نشانیم، بعد از ما می خورند.

بیک عمر در کِشتار جهان                                   نخوردیم جز کِشته دیگران

کنونم مکافات را کار بند                                          بکاریم تا دیگران برخورند

انوشیروان، او را آفرین گفت و کیسه ای زر به او داد. پیرمرد گفت: دیگران درخت می نشانند و چند سالی زحمت می کشند تا درختشان به بار بنشیند و حاصل بدهد، درخت من چه زود به بار نشست و حاصل داد. انوشیروان که از این جمله خوشش آمده بود کیسه زر دیگری به او داد و از آنجا گذر کرد.[15] پیرمرد گفت: برای هر درخت در هر سال یک مرتبه میوه است و من از درخت خود در یک ساعت، دو مرتبه بهره بردم و میوه چیدم.

چه زیبا است که این مسئله به عنوان یک سنت ترویج گردد و برای کاشت نهال های جدید در پارکها و خیابانها از درختان دارای محصول و متناسب با خاک آن منطقه استفاده شود تا علاوه بر فواید ذاتی درخت، مردم از محصولات آن نیز استفاده نمایند چنانکه در برخی شهرهای شمالی کشور از درختان مرکبات در کنار خیابانها استفاده نموده اند و در برخی دیگر از مناطق با درخت توت و ... محیط را صفا بخشیده اند.  

2.      آب دادن به درخت

مسلم است که کاشت درخت بدون آبیاری فایده و ثمری ندارد. به تعبیر دیگر کسانی که بر اساس دستور اسلام اقدام به کاشت درخت می کند اما در رسیدگی و آبیاری آن کوتاهی می نمایند و موجب خشک و بلا استفاده شدن درختان می شوند، نمی توانند انتظار ثوابی را که اولیای دین: بر آن تصریح نموده اند، داشته باشند. امام صادق7 می فرماید: خُلِقَ لَهُ الشَّجَرُ فَكُلِّفَ غَرْسَهَا وَ سَقْيَهَا وَ الْقِيَامَ عَلَيْهَا؛[16] درخت براى او (انسان) آفريده شده است، و او مكلّف است كه آن را در زمين بنشاند و آب دهد و به آن رسيدگى كند.

همانگونه که از سخن حضرت نیز نمایان است آبیاری و حفاظت از درختان مخصوص افراد خاص نیست و وظیفه ای است انسانی که هر جا درخت تشنه ای مشاهده کرد در آب دادن آن کوتاهی نکند مگر آنکه آن درخت درون ملک خصوصی کسی باشد که مسلم حضور در آن نیاز به اجازه صاحب آن خواهد داشت.

چنانکه در ادامه نیز به آن نکته اشاره خواهیم نمود کاشتن درخت، نوعی صدقه است. رسول خدا9 با اشاره به این مطلب، تاکید می نماید صدقه بودن کاشت درخت به شرطی است که همراه با حفاظت و نگهداری باشد _ که آبیاری نیز جزیی از آنست_ تا موجب ثمردهی شود. مسلم است که با چنین شرطی است که هر ثمر و میوه ای در پیشگاه خداوند متعال در حکم صدقه است: مَن تَصب شَجَرَةً وَ صَبَرَ عَلى حِفظِها وَالقيامِ عليها حَتّى تَثمَرَ كانَ لَهُ في كُلِّ شَی­ءٍ يُصابُ مِن ثَمَرِها صَدَقَةٌ عِندَ الله.[17]

3.      حفظ و نگهداری از درختان

برخی بر این باورند که حفظ درختان تنها بر عهده صاحبان آنست و اگر درختی، صاحب مشخصی نداشت و یا جزء مراتع و جنگل ها بود هر نوع کاری را می توان با آن نمود. متاسفانه چنین افرادی نه تنها به خود اجازه بریدن درختان جنگلی را می دهند و از چوب آن در جهت منافع خود استفاده می کنند بلکه با خوشحالی از چنین اقدامی، زمین  های آن را که جزء منابع طبیعی و سرمایه ملی و یا بهتر بگوییم سرمایه جهانی است برای کشت و زرع و گاه ساختمان سازی استفاده می نمایند. برخی دیگر نیز جنگل را مکانی متعلق به خود دانسته و علاوه بر آنکه شاخه های سبز درختان را برای دقایقی تفریح، می کَنند و از برای افروختن آتش استفاده می کنند، بدون هیچگونه احساس مسئولیتی آتش افروخته را رها می کنند و این بی مسئولیتی عامل آتش سوزی در جنگل و نابودی دهها و صدها هکتار از درختانی می شود که نه تنها برای انسانها فعلی بلکه برای نسلها آینده نیز می باشد. اسلام شدیدا با چنین طرز تفکری _ که متاسفانه در زمان فعلی رواج بیشتری یافته است_ مبارزه کرده، از 14 قرن پیش که سخنی از دود ماشین ها و کارخانجات و اهمیت حفظ محیط زیست و غیره نبوده است، بر حفظ درختان تاکید فراوان نموده آن را تکلیفی بر عهده همگان دانسته است.

امیرالمومنین7 در وصیتی که نسبت به اموال شخصی خود دارد می فرماید: هَذَا مَا أَمَرَ بِهِ عَبْدُ اللَّهِ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ فِي مَالِهِ ابْتِغَاءَ وَجْهِ اللَّهِ لِيُولِجَهُ بِهِ الْجَنَّةَ وَ يُعْطِيَهُ بِهِ الْأَمَنَة... وَ يَشْتَرِطُ عَلَى الَّذِي يَجْعَلُهُ إِلَيْهِ أَنْ يَتْرُكَ الْمَالَ عَلَى أُصُولِهِ وَ يُنْفِقَ مِنْ ثَمَرِهِ حَيْثُ أُمِرَ بِهِ وَ هُدِيَ لَهُ وَ أَلَّا يَبِيعَ مِنْ أَوْلَادِ نَخِيلِ هَذِهِ الْقُرَى وَدِيَّةً حَتَّى تُشْكِلَ أَرْضُهَا غِرَاسا؛[18]اين دستورى است كه بنده خدا على بن ابى طالب، امير مؤمنان نسبت به اموال شخصى خود، براى خشنودى خدا، داده است، تا خداوند بواسطه آن وارد بهشت کرده، و آسوده‏اش گرداند.... و با كسى كه اين اموال در دست اوست شرط مى‏كنم كه اصل مال را حفظ كرده تنها از ميوه و درآمدش بخورند و انفاق كنند، و هرگز نهال‏هاى درخت خرما را نفروشند، تا همه اين سرزمين[ يك پارچه] زير درختان خرما قرار گيرد كه راه يافتن در آن دشوار باشد.

شاید علت این امر آن باشد که درخت، نعمتی است الهی که چند روزی در دست ما به امانت سپرده شده است و چنان که گذشتگان آن را برای ما حفظ و نگهداری نموده اند ما نیز مکلفیم در حفظ آن بکوشیم.

4.      درختکاری صدقه جاریه

دین مبین اسلام برای آنکه اهمیت درختکاری را برای مسلمانان صدر اسلام و پس از آن ملموس تر بیان نماید کاشت درخت قابل محصول را نوعی صدقه معرفی می نماید. شاید این عنایت شرع مقدس اسلام از آن جهت است که همانند صدقات مالی، کاشت درخت و نیز حفاظت و نگهداری از آن به صورت یک برنامه همیشگی در زندگی مسلمانان جاری باشد و مسلمانان این برنامه را جزیی از برنامه های خود تلقی نمایند و از آن غافل نگردند. رسول خدا 9 می فرماید: مَا مِنْ مُسْلِمٍ يَغْرِسُ غَرْساً أَوْ يَزْرَعُ زَرْعاً فَيَأْكُلُ مِنْهُ إِنْسَانٌ أَوْ طَيْرٌ أَوْ بَهِيمَةٌ إِلَّا كَانَتْ لَهُ بِهِ صَدَقَةً؛[19] هيچ مسلمانى نيست كه درختى را در زمين بنشاند يا زراعتى را كشت كند، و انسان يا پرنده يا چرنده‏اى از آن بخورد، مگر اينكه براى او صدقه‏اى محسوب شود.

طبق سخنان پیشوایان دین وقف نیز نوعی صدقه جاریه است. به همین علت معصومان : به پیروان خویش تعلیم نموده اند تا با وقف درختان این صدقه را ابدی نمایند.

امام باقر 7 نقل می فرماید که حضرت زهرا 3 برای هفت باغی که داشت وقف نامه نوشت و تولیت آن را به حضرت علی7 و سپس امام حسن 7 و امام حسین7 و نسل بعد نسل سپرد و مقداد و زبیر را نیز برای این امر شاهد گرفت.[20]

بارها بر این نکته تاکید شده است که در گذشته با وقف حتی یک درخت، برای حضور نوجوانان جذابیت ایجاد می کرده اند. هم اکنون نیز می توان درخت یا درختانی را وقف مسجد نمود تا مسجدی ها از میوه های آن استفاده نمایند یا از درآمد آن برای جوانان و نوجوانان مسجدی ایجاد انگیزه و تنوع نمود.

5.      منفعت اخروی درختکاری  

اهمیت کاشت و نگهداری درخت تا بدانجاست که در روایات تصریح شده است کسی که درخت بکارد علاوه بر نفع در زمان حیات، پس از مرگ نیز از آن بهره خواهد بود چنانکه امام صادق 7 می فرماید: سِتَّةٌ تَلْحَقُ الْمُؤْمِنَ بَعْدَ وَفَاتِهِ وَلَدٌ يَسْتَغْفِرُ لَهُ وَ مُصْحَفٌ يُخَلِّفُهُ وَ غَرْسٌ يَغْرِسُهُ وَ قَلِيبٌ يَحْفِرُهُ وَ صَدَقَةٌ يُجْرِيهَا وَ سُنَّةٌ يُؤْخَذُ بِهَا مِنْ بَعْدِهِ؛[21]شش چيز بعد از وفات مؤمن به او ملحق شده [و به او فايده می دهد]: فرزندى كه برايش طلب آمرزش كند، قرآنی كه او از خود به يادگار گذاشته و پس از مرگش خوانده مى‏شود، درختى كه كاشته، چاه آبى كه حفر نموده [و وقف كرده]، صدقه جاريه‏اى كه از خود به جا گذارده است،[22] روش نيكوئى كه پس از مرگش مردم به آن عمل مي كنند.

 بر اساس این کلام شریف تا هر زمان که مردم از یک درخت بهره برند، ثواب و پاداش برای صاحب آن درخت یا کسی که آن را کاشته است نوشته می شود. این پاداش فوق العاده نشان از جایگاه ویژه درختکاری از منظر اسلام دارد.

6.      تاثیر نیت در کاشت درخت

گرچه روایات متعدد درباره کاشت درخت حکایت از تاثیر مادی و معنوی این عمل دارد؛ اما نباید از این نکته غافل شد که هر کاشت درختی نمی تواند دارای اجر و پاداش باشد بلکه چنانکه نیت در هر عملی موثر است در درختکاری نیز اثرگذار بلکه موجب تاثیر معکوس است چنانکه کاشت یک درخت با نیت گناه و در راستای معصیت دنیا و آخرت انسان را نابود می کند. امام باقر7 می فرماید: لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ 9 فِي الْخَمْرِ عَشَرَةً غَارِسَهَا وَ حَارِسَهَا وَ عَاصِرَهَا وَ شَارِبَهَا وَ سَاقِيَهَا وَ حَامِلَهَا وَ الْمَحْمُولَةَ إِلَيْهِ وَ بَائِعَهَا وَ مُشْتَرِيَهَا وَ آكِلَ ثَمَنِهَا؛[23] رسول خدا9 در مورد شراب، ده نفر را لعنت نموده است: كسى كه درخت آن را غرس كند، و كسى كه از درخت آن نگهدارى نمايد، و كسى كه انگور را برای گرفتن آب آن بفشرد، و كسى كه آن را بنوشد، و كسى كه ساقى آن شود، و كسى كه آن را حمل كند، و كسى كه [شراب] براى او حمل شود، و كسى كه آن را بفروشد، و كسى كه آن را بخرد، و كسى كه بهاى آن را بگيرد.

نکته دیگر اینکه در روایات بر این نکته تصریح شده است که زراعت و درختکاری را تنها برای تصاحب و ازدیاد ثروت، و اظهار بزرگی و فضل نسبت به دیگران نکارید بلکه در کنار تلاش برای تامین معاش خانواده و زندگی، نیت های الهی را نیز مد نظر بگیرید. امام زین العابدین 7 می فرماید: مَا أَزْرَعُ الزَّرْعَ لِطَلَبِ الْفَضْلِ فِيهِ وَ مَا أَزْرَعُهُ إِلَّا لِيَتَنَاوَلَهُ الْفَقِيرُ وَ ذُو الْحَاجَةِ ...؛[24] كشت را براى درآمد بيشتر نمى‏كارم، بلكه براى آن مى‏كارم تا فقير و نيازمند از آن بهره‏مند شوند.

به همین خاطر در تاریخ ثبت است که آن بزرگوار درختان بسیار می کاشت و آن را وقف می نمود. حضرت علی7 در وصیتش به امام حسن7 می فرماید: وَ يَشْتَرِطُ عَلَى الَّذِي يَجْعَلُهُ إِلَيْهِ أَنْ يَتْرُكَ الْمَالَ عَلَى أُصُولِهِ وَ يُنْفِقَ مِنْ ثَمَرِهِ حَيْثُ أُمِرَ بِهِ وَ هُدِيَ لَهُ وَ أَلَّا يَبِيعَ مِنْ أَوْلَادِ نَخِيلِ هَذِهِ الْقُرَى وَدِيَّةً حَتَّى تُشْكِلَ أَرْضُهَا غِرَاسا؛^[25] و با كسى كه اين اموال در دست اوست شرط مى‏كنم كه اصل مال را حفظ كرده تنها از ميوه و درآمدش بخورند و همانگونه[ اسلام] امر نموده است، انفاق كنند، و هرگز نهال‏هاى درخت خرما را نفروشند، تا همه اين سرزمين يك پارچه به گونه‏اى زير درختان خرما قرار گيرد كه راه يافتن در آن دشوار باشد.

7.      قطع درختان ممنوع

در منابع روایی اسلام، از قطع درختان به شدت منع شده است. اهمیت این مسئله بحدی است که رسول خدا 9 همواره به رزمندگان اسلام سفارش می نمود، تا در صورت پیروزی بر دشمن نکاتی را مد نظر قرار دهند که یکی از آنها پرهیز از قطع درختان یود. امام علی7 نقل می فرماید: هنگامی که رسول خدا9 گروهی را به جهاد می فرستاد، به آنان چنین رهنمود می داد: انطلقوا بسم الله ...لا تقتلوا وليدا طفلا ولا امرأة ولا شيخا كبيرا ، ولا تغورن عينا ولا تعقرن شجرا إلا شجر يمنعكم قتالا أو يحجز بينكم وبين المشركين؛[26] با نام خدا حرکت کنید ... مبادا به کشتن زنان، پیران و کودکان مبادرت نمایید و؟؟؟؟ و از قطع درختان بپرهیزید ؛ مگر درختی مانع جنگ یا مانع بین شما و مشرکین باشد.

اینکه آن بزرگوار پس از سفارش بر رعایت کودکان، زنان، و پیران، بر حفظ درختان و عدم قطع آنها در حین جنگ تاکید می فرماید، حکایت از اهمیت وجود درخت از دیدگاه اسلام است.

امام صادق7 می فرماید: لَا تَقْطَعُوا الثِّمَارَ فَيَبْعَثَ اللَّهُ عَلَيْكُمُ الْعَذَابَ صَبّاً؛[27] درختان مثمر[که قابلیت میوه دادن دارند] را قطع نکنید چرا که خداوند عذاب ... را بر شما فرو خواهد فرستاد.

درختان معابر عمومی و جنگلها

آنچه تاکنون مرور نمودیم پیرامون درختانی بود که مالک شخصی داشت و صاحب آن و یا افرادی که از طرف صاحب آن اجازه ورود به باغ را داشتند، به آبیاری و نگهداری از اشجار می پرداختند. اما در این قسمت سخن درباره مالکیت عمومی و منابع طبیعی است. به یقین پاسبانی از درختانی که در خیابانها، پارکها، اطراف شهرها کاشته می شود مربوط به تمام افراد جامعه است و افزون بر لزوم حفظ این درختان توسط تک تک افراد جامعه، هر گونه از بین بردن آن علاوه بر گناه بی توجهی به دستور اسلامی، گناه ضرر و زیان به بیت المال مسلمین را نیز به همراه خواهد داشت. به تعبیر دیگر از بین بردن یک درخت در پارکها و خیابانها و معابر عمومی به معنی تعرض به حق همه افراد جامعه، چه آنانی که اکنون در حال حیاتند و یا در آینده به دنیا خواهند آمد و حق خواهند داشت از این فضای سبز استفاده نمایند، می باشد.

افزون بر آنچه گفته شد حفاظت از درختان جنگلی که خداوند متعال برای استفاده همه انسانها آفریده است، از حساسیت بیشتری برخوردار است. سخن درباره آثار وجود جنگل و نقش آن در زندگی انسانها بسیار و نوشتاری مستقل می طلبد اما تنها به این نکته اشاره می شود که جنگل علاوه بر پاکیزگی هوا و زیبایی محیط زندگی، در کاهش بلایای طبیعی و کنترل آب های زیرزمینی نقش بسیار موثری به عهده دارد.بررسی ها نشان می دهد هنگام کربن گیری درختان، از 264گرم ایندریدکربنیک هوا مقار 192 گرم اکسیژن آزاد می شود. از این نظر هر هکتار جنگل قادر است سالانه 5/2 تن اکسیژن (اکسیژن لازم برای 10 نفر در سال) را آزاد کند. با این حساب فقط جنگلهای شمال کشور می تواند اکسیژن لازم برای 19 میلیون نفر را در یک سال تامین کند.[28]  قلع و قمع کردن درختان، و تخریب جنگل ها، سر برآوردن خانه ها و کارخانه های صنعتی در لابلای جنگلها و خلاصه تجاوز افسار گسیخته انسان عصر تکنولوژی و ارتباطات، بر حریم طبیعت و محیط زیست، پیامدهای وخیمی در پی خواهد داشت و آسیب های جدی فراوانی بر پیکره محیط زیست وارد خواهد نمود. هم اکنون آلودگی فزاینده هوا در جهان، به گونه ای است که بیماری هایی بسیار شایع شده و آماری سرسام آور به دست می دهد که به گفته کارشناسان از بین رفتن بخش قابل توجهی از جنگلها از جمله عوامل آنست.

خلاصه 1. آنکه توسعه جنگل ها، کاشتن درخت و ایجاد فضای سبز، از وظایف اسلامی و اجتماعی مسلمانان محسوب می شود و تبیین مبانی اصیل اسلامی آن برای مردم از جمله وظایف مبلغین دینی و مسؤولان مربوطه، می باشد. روحانیان موظفند از منظر دین مبین اسلام به تبیین اهمیت درخت و درختکاری و لزوم حفاظت از آن بپردازند و دست اندرکاران مسائل محیط زیست و منابع طبیعی نیز وظیفه دارند اهمیت حفظ منابع طبیعی را برای مردم بازگو نموده و راه های توسعه منابع طبیعی و حفظ آن در مقابل خطرات را برای مردم بازگو نمایند و هر دو گروه وظیفه روشنگری دینی خود را در این باره دست کم نگیرند.

2. متاسفانه در زمان کنونی درختکاری به یک کار نمایشی _در هفته درختکاری_ تبدیل شده است در حالی که اگر اهمیت درخت و آثار آن برای ادامه زندگی، بیشتر برای مردم تبیین گردد و درختکاری در زمان مناسب، و راه های نگهداری از آن به صورت یک فرهنگ درآید، نتیجه مطلوب تری بدست خواهد آمد. همچنین به عنوان نمونه اگر توسط تابلوی کوچکی، درختان میوه در مدارس، مساجد و... به نام شهیدان منتسب به کسانی که هر درخت را کاشته اند نوشته شود، افزون بر ترغیب دوستان و اقوام آن شهیدان بر مراقبت بیشتر از آن درخت، موجب خواهد شد تا سالیان سال نام آن عزیزان برای کسانی که از محصولات آن درخت برخوردار می شوند زنده بماند.

3. گرچه اسلام سفارش فراوانی بر کاشت درخت و نیز زراعت و کشاورزی نموده است اما در آیات متعددی بر این نکته تصریح است که گرچه شما درخت می کارید و زراعت می نماید اما مواظبت باشید تا غرور شما را احاطه نکند و اینگونه بپندارید که همه باغ و زراعت از دسترنج شما است چرا که نتیجه این غرور آن می شود که دیگران از محصولات آن باغ و زراعت محروم کنند و خود را تنها مالک آن بدانند.

به خاطر چنین غروری قرآن كريم در آيات 17 تا 33 سوره قلم به افرادی اشاره مي نمايد كه داراى باغ خرم و سرسبزى بودند، و سرانجام بر اثر خيره‏سرى و عدم انفاق به نیازمندان موجب نابودی آن باغ شدند. آنان بر این باور بودند که باغ از آنِ ما است و ما خود به محصول اين باغ سزاوارتريم.

بنابر این نباید لحظه ای فراموش کنیم که گرچه انسان درخت می کارد و در زمین كشت می کند، اما رويانيدن تنها كار خدا است قرآن کریم می فرماید: أَ أَنْتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزَّارِعُونَ؛[29] آيا شما آن را مى‏رويانيد يا ما مى‏رويانيم؟!

پيغمبر اكرم 9 در مورد زراعت می فرماید: لَا يَقُولَنَّ أَحَدُكُمْ زَرَعْتُ وَ لْيَقُلْ حَرَثْت (فان الزارع هو اللَّه)؛[30] هيچيك از شما نگويد: من زراعت كردم، بلكه بگويد كشت كردم (زيرا زارع حقيقى خدا است).

و نکته پایانی آنکه گرچه در اسلام بر کاشت درخت در این دنیا تاکید فراوان شده است اما بر این نکته نیز سفارش بسیار شده است که درختان بهشت نیز باید در این دنیا کاشته شود. محض نمونه به این روایت از امام باقر7 اشاره می کنیم که فرمود: مَرَّ رَسُولُ اللَّهِ 9 بِرَجُلٍ يَغْرِسُ غَرْساً فِي حَائِطٍ لَهُ فَوَقَفَ لَهُ وَ قَالَ أَ لَا أَدُلُّكَ عَلَى غَرْسٍ أَثْبَتَ أَصْلًا وَ أَسْرَعَ إِينَاعاً وَ أَطْيَبَ ثَمَراً وَ أَبْقَى قَالَ بَلَى فَدُلَّنِي يَا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ إِذَا أَصْبَحْتَ وَ أَمْسَيْتَ فَقُلْ سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ فَإِنَّ لَكَ إِنْ قُلْتَهُ بِكُلِّ تَسْبِيحَةٍ عَشْرَ شَجَرَاتٍ فِي الْجَنَّةِ مِنْ أَنْوَاعِ الْفَاكِهَةِ وَ هُنَّ مِنَ الْبَاقِيَاتِ الصَّالِحَاتِ؛[31] رسول خدا9 از کنار باغی عبور می کرد که صاحب آن مشغول کاشتن درخت بود. حضرت ایستاد و خطاب به آن شخص فرمود: می خواهی تو را به کاشتن درختی که بنیانش ثابت تر و میوه هایش زودرس تر و پاکیزه تر است و برای همیشه باقی بماند راهنمایی کنم؟عرض کرد: آری یا رسول الله! پدر و مادرم به فدایت. آن حضرت فرمود: صبح و شام بگو سبحان الله و الحمد لله و لااله الاالله و الله اکبر. پس هر گاه تو این ذکر را بگویی، به خاطر هر ذکری ده درخت از انواع درختان، در بهشت برای تو کاشته می شود، و باقیات الصالحات همین اذکار است.

·[31]. الكافي، ج2، ص506؛ تفسير نور الثقلين، عروسى حويزى، انتشارات اسماعيليان، قم، چهارم، 1415 ق، ج‏3، ص: 265؛ تفسير الصافي، ملا محسن ‏فيض كاشانى، تحقيق حسين اعلمى، انتشارات صدر، تهران، 1415 ق، دوم،‏ ج‏3، ص

دل که از ناوک مژگان تو در خون می گشت
باز مشتاق کمانخانه ابروی تو بود

توی این دوتا عکس می تونید تفاوت برگ شمعدانی معطر که بسیار کنگره کنگره شده رو با شمعدانی معمولی که برگ هاش بریدگی خاصی نداره ببینید. گل های شمعدانی معمولی زیباتر هست ولی بعضی ها شمعدانی معطر رو به خاطر عطر خوبش که با لمس کردنش دست آدم رو معطر می کنه می پسندن.

نحوه تاثیر: حشره کش و کنه کش با اثر تخم کشی

مدیریت کاربرد: کاربرد آن برای سمپاشی درختان میوه پس از سپری شدن اوج سرما و قبل از بیداری درختان می باشد. بالا بودن درجه سولفوناسیون روغن ها احتمال گیاه سوزی را کاهش می دهد.

طریقه مصرف:

ابتدا مخزن سمپاش را کاملا تمیز نموده  سپس ربع مخزن سمپاش را پر کرده و مقداری روغن را که قبلا در ظرف جداگانه ای با آب رقیق نموده اید به آن اضافه نمایید و خوب هم بزنید. سپس باقی آب لازم را اضافه نموده و سمپاشی را شرووع کنید.

دوره کارنس: حداقل فاصله بین آخرین سمپاشی و برداشت محصول 3-4 هفته می باشد.

احتیاطات لازم: از خوردن سم آلودگی مواد غذایی انسان و دام، تماس با پوست، چشم و لباس و استنشاق ذرات سم، خوردن و آشامیدن در هنگام سمپاشی خودداری کنید. در هنگام سمپاشی از لباس کار، کلاه، عینک، ماسک، چکمه و دستکش پلاستیکی غیرقابل نفوذ استفاده کنید. بعد از سمپاشی لباس ها و بدن را خوب بشویید. از کشیدن سیگار در هنگام سمپاشی اکیدا خودداری نمایید. از مصرف مجدد ظروف سم جدا خودداری کنید و ظروف خالی را در یک محل دور از منابع آبی نگهداری نمایید و نسبت به دفع این ظروف مطابق با ظوابط ملی اقدام گردد. حمل و نقل این سم بایستی مطابق با ضوابط حمل مواد خطرناک صورت گیرد.

سمیت برای محیط زیست: برای ماهی ها و موجودات آبزی خطرناک است. آب های سطحی و جویبارها نباید به این مواد آلوده شوند. برچسب آن را نگه داشته و در صورت مسمومیت و مراجعه به پزشک حتما برچسب را به پزشک نشان دهید. در صورت ریختن محلول سم بر روی صورت و بدن فورابا آب و صابون چندبار بشویید. اگر سم به چشم وارد شد لازم است چشم را به مدت چند دقیقه با آب تمیز بشویید. اگر سم خورده شده باشد خوراندن چندبار ذغال طبی همراه آب توصیه می شود.

پادزهر: این سم پادزهر اختصاصی ندارد.

موارد عدم مصرف: روغن جز در موارد مشروح در جدول بکار نمی رود. روغن را بدون آب، در هوایخیلی سرد یا خیلی گرم و همراه با سموم گوگردی استفاده ننمایید و حداقل فاصله بین مصرف سموم گوگردی و این سم یک ماه است.

دور از دسترس و دید کودکان و در محل قفل دار نگهداری شود.

درجه خطر این سم U (سمیت حادی ندارد) می باشد.