کنترل عوارض پاتولوژیکی و فیزیولوژی بعد از برداشت

بخش زیادی از محصولات باغبانی به‌دلیل حمله عوامل بیماری‌زا به‌محصول برداشت شده از حلقه مصرف خارج می‌شوند. خسارت برخی از بیماری‌ها به‌حدی زیاد است که گاهی تمام محصول دور ریخته می‌شود. حمله عوامل بیماری‌زا اغلب به‌دنبال صدمات فیزیکی صورت می‌گیرد، البته تعداد کمی از قارچ‌ها وجود دارندکه به‌بافت‌های سالم نیز حمله برده و شرایط را برای توسعه بقیه عوامل بیماری‌زا هموار می‌سازند. معمولاً میوه برداشت شده مقاومت قابل توجهی نسبت به‌عوامل بیماری‌زا دارد ولی با آغاز رسیدگی، میوه‌ها به‌این عوامل حساس می‌گردند. بین میزان ترکیبات فنلی و مقاومت به‌بیماری‌ها یک همبستگی مثبت وجود دارد. این درحالی است که میزان زیاد ترکیبات فنلی سودمند نبوده و باعث ایجاد مزه گس و قهوه‌ای شدن بافت در اثر اکسیداسیون خواهد شد. یکی از اهداف اصلاحی به‌طریق بیوتکنولوژی، رسیدن به‌حدی از ترکیبات فنلی است که نه تنها منجر به‌ایجاد مقاومت گردد بلکه از نظر گسی و قهوه‌ای شدن، کیفیت میوه در حد مطلوب حفظ گردد.

اگرچه استفاده از ترکیبات شیمیایی می‌تواند ضایعات حاصل از عوامل پاتولوژیکی را کاهش دهند ولی به‌دلیل عوارض جانبی این مواد، مصرف آنها روزبه‌روز محدود می‌شود. اخیراً روش‌های غیرشیمیایی چون استفاده از اشعه گاما، نور فرابنفش، گرما درمانی و همچنین استفاده از ترکیبات طبیعی مانند اسانس‌های گیاهی توسعه یافته‌اند. در ایران چنین عملیاتی هنوز در حد ابتدایی و در مراحل اولیه تحقیق قرار دارند. چنین راهکارهایی به‌همراه رعایت اصول بهداشتی در طی رشد و نمو که منجر به‌کاهش بار میکروبی محصول خواهد شد می‌توانند در کاهش ضایعات حاصل از حمله عوامل بیماری‌زا نقش مؤثری را ایفا نمایند.

بیماری‌های گیاهان فضاهای سبز و روش‌های کنترل آن

فضاها و محوطه‌های باز با درختان و گیاهان سرسبز موجب زیبایی شهرها و در نتیجه افزایش نشاط و شادابی روحی و جسمی افراد یک جامعه می‌گردد. احداث باغ و پارک، کاشت درختان در حاشیه خیابان‌ها و ایجاد فضای سبز مناسب در داخل شهرها هزینه‌های زیادی را برای افراد یک جامعه و شهرداری‌ها ایجاد می‌کند که حفاظت از آنها را ضروری می‌سازد. آفات و بیماری‌های گیاهی از عوامل نابودکننده درختان و درختچه‌ها و گیاهان زینتی می باشند. مشاهده درختان آفت زده و بیمار در حاشیه خیابان‌ها و پارک‌ها ناخوشایند بوده و اثر نامطلوبی بر چهره شهر می‌گذارد. امروزه در بیشتر کشورهای جهان و مخصوصاً کشورهای در حال توسعه مبارزه شیمیایی برای حفاظت از گیاهان در برابر آفات و و عوامل بیماریزا نقش اصلی را ایفا می‌کند. آفت‌کش‌ها جزئی از مدیریت تلفیقی آفات پذیرفته شده اند که طی آن کلیه روشها ی زراعی ،مکانیکی ،طبیعی و بیولوژیکی مقدم بر سموم شیمیایی هستند. توجه به نیازهای اکولوژیک و انتخاب گیاهان و درختان مناسب و مقاومت آنها به آفات و عوامل بیماریزا اهمیت زیادی دارند. استفاده از سموم مناسب، تناوب سموم، نحوه سمپاشی و مهم‌تر از همه شناخت صحیح بیماری و عامل بیماری نقش مهمی در مبازه با بیماری‌ها و کنترل آنها، همچنین کاهش آلودگی محیط زندگی شهری دارد.

در مورد بیماری‌های گیاهان زراعی تحقیقات گسترده‌ای صورت گرفته است، ولی متاسفانه در مورد گیاهان زینتی و مورد استفاده در فضاهای سبز شهری تحقیقات معدودی صورت گرفته است که با توجه به اثرات روحی و روانی گیاهان زینتی در زندگی جوامع شهری امروزی، شناخت و پیشگیری از بیماری‌ها و خسارت آنها امری ضروری است که توجه کارشناسان مربوطه را می‌طلبد. از این‌رو در پست‌های بعدی وبلاگ سعی خواهم کرد تا نسبت به معرفی بیماری‌های رایج گیاهانی که در فضا‌های سبز شهری مورد استفاده قرار می‌گیرند، تا حد امکان به صورت مفید و مختصر با ذکر نوع خسارت و روش پیشگیری و همراه با تصاویر مربوطه پرداخته شود.