آشنایی با عنصر نور در باغبانی

نور عامل ادامه حیات در زمین است. تاثیر نور بر گیاهان غیرقابل انکار است. نور از نظر کمی و کیفی یکی از فاکتورهای اصلی رشد و نمو گیاهان می‌باشد. نور علاوه بر آن‌که در متابولیسم گیاه مؤثر است، مهم‌ترین عامل تولید مواد پروتئینی و گلوسید(قند) در گیاهان سبز به شمار می‌رود و به طور مستقیم و غیرمستقیم در سایر اعمال زیستی و خصوصاً مرحله زایشی(گلدهی) گیاه نقش دارد.

کیفیت، کمیت و طول دوره نوری(فتوپریود) سه خصوصیت مهم نور هستند که در بررسی تأثیر نور بر فرآیندهای رشد و نمو گیاهان می‌بایست مورد توجه قرار گیرند. شدت نور و دوره‌ی نوردهی از بخش‌های مرتبط با کمیت نور بوده، اما جهت‌دهی و طیف نور از نظر کیفیت نور بسیار حائز اهمیت می‌باشد.

علاوه بر عواملی از جمله دما، رطوبت، آب، اکسیژن، کربن و مواد غذایی، ویژگی‌های خاص نورپردازی نیز نقش مهمی در کنترل رشد گیاه ایفا می‌کنند. شدت نور، طیف و طول مدت نور، مورفولوژی، رشد، میوه‌دهی و همچنین گلدهی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

علاوه بر کارآیی نور در فرآیند فتوسنتز و تولید انرژی برای گیاه، نقش نور در سایر نیازهای گیاهان نیز کاملاً متفاوت از نیاز به انرژی و فتوسنتز است. گل رز و میخک حداکثر رشد خود را در تابستان و در شرایط نور کامل خواهند داشت. گل بنت‌القنسول برای ایجاد برگ‌های سبز تیره نیاز به محیط گلخانه‌ای در حدود ۴۰ درصد سایه از اواسط بهار تا اواسط پاییز دارد. این حالت در بسیاری از گیاهان معمول است.